“Saya dah bayar cukai tiap tahun, kenapa Islam masih wajibkan saya bayar zakat juga?”
Persoalan ni biasa kita dengar terutama daripada pekerja profesional dan mereka yang potongan gaji bulanan dah ditolak LHDN setiap bulan.
Hakikatnya, zakat dan cukai bukan perkara yang sama, walaupun kedua-duanya melibatkan harta.
Dalam Islam, zakat adalah ibadah, bukan sekadar kewangan. Ia bukan sekadar sistem agihan ekonomi, tapi tanggungjawab rohani yang menentukan keberkatan rezeki seseorang Muslim.
Perbezaan paling asas ialah zakat ditetapkan oleh Allah manakala cukai ditetapkan oleh manusia (kerajaan).
Maksudnya, bayar cukai tak menggugurkan kewajipan zakat.
Sebab satu adalah urusan ukhrawi (akhirat), satu lagi duniawi (pentadbiran manusia).
Dalil & Hukum Kewajipan Zakat
Zakat diwajibkan hanya atas harta yang pelabur punya hak penuh untuk guna dan uruskan.
“Ambillah zakat daripada sebahagian harta mereka, dengan zakat itu engkau membersihkan dan menyucikan mereka…”
Hadis Nabi SAW juga menegaskan:
“Islam dibina atas lima perkara… antaranya menunaikan zakat.”
(Riwayat Bukhari & Muslim)
“Allah akan memusnahkan riba dan menyuburkan sedekah.”
(Surah Al-Baqarah: 276)
Zakat bukan pilihan, ia rukun Islam ke-3.
Tanpa zakat, iman seseorang dianggap tidak sempurna.
Cukai Tidak Menyucikan Harta
Cukai yang dibayar kepada kerajaan tidak menggantikan zakat, sebab:
- Cukai bukan ibadah. Ia tak disertai niat, syarat, atau ganjaran pahala.
- Cukai tidak mensucikan harta. Ia hanya memindahkan dana kepada pentadbiran negara.
- Cukai digunakan untuk pelbagai urusan awam, termasuk perkara yang tidak semestinya tergolong dalam “asnaf zakat”.
Zakat pula ditunaikan dengan niat ibadah dan dana diagihkan terus kepada golongan asnaf yang ditentukan syarak iaitu fakir, miskin, amil, muallaf, dan sebagainya.
Boleh Ke Tolak Zakat Daripada Cukai?
Ya, boleh tapi bukan bermaksud zakat menggantikan cukai.
Sebaliknya, Malaysia melalui Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) memberi rebat cukai penuh kepada pembayar zakat yang menunaikan zakat melalui:
- Lembaga Zakat Selangor (LZS)
- Penolong Amil Bertauliah / eZakat.org
- Institusi zakat negeri yang diiktiraf
Contohnya:
Jika anda bayar zakat RM2,000 dan cukai tahunan RM2,500 maka anda hanya perlu bayar baki RM500 kepada LHDN.
Maksudnya, kerajaan mengiktiraf zakat anda, bukan menggantikan cukai anda.
Kenapa Tak Boleh Bayar Zakat “Sendiri” Tanpa Melalui Amil?
Walaupun niat bantu orang miskin itu baik, zakat perlu diagih ikut syariat.
Hanya amil bertauliah yang dilantik Lembaga Zakat boleh memastikan agihan sampai kepada 8 golongan asnaf yang sah.
Firman Allah (At-Taubah: 60):
“Sesungguhnya zakat itu hanyalah untuk orang fakir, miskin, amil, muallaf, hamba, orang berhutang, fi sabilillah, dan ibn sabil…”
Melalui institusi zakat, agihan lebih tersusun dan dapat manfaatkan lebih ramai penerima.
Contoh Situasi Nyata
Cara Tunaikan Zakat Pendapatan
- Bayar Melalui eZakat.org
- Pilih kategori “Zakat Pendapatan”
- Masukkan pendapatan bersih tahunan
- Sistem akan kira automatik 2.5%.
- Bayar terus melalui FPX / Online Banking
- Dapat resit rasmi dalam 7 hari bekerja
- Bayar di Kaunter Amil Zakat Terdekat
- Di eZakat.org, boleh lawati kami di SINI-MAPS atau lantikan amil yang lain.
- Pegawai zakat bantu kira jumlah sebenar
- Layak rebat cukai penuh (LHDN)
Hikmah Di Sebalik Kewajipan Zakat
Islam menetapkan zakat bukan semata-mata untuk “ambil duit orang kaya”, tapi untuk:
- Menyucikan jiwa daripada sifat tamak.
- Menyucikan harta daripada unsur syubhah.
- Membantu golongan lemah dan membina ekonomi umat.
- Mengimbangi jurang antara kaya dan miskin.
- Meningkatkan keberkatan rezeki.
Rasulullah SAW bersabda:
“Harta tidak akan berkurang kerana sedekah (zakat).”
(Riwayat Muslim)
Soalan Lazim (FAQ) Tentang Zakat & Cukai
1. Kalau saya dah bayar cukai LHDN, masih wajib bayar zakat ke?
Ya, wajib. Cukai dan zakat dua tanggungjawab berbeza — cukai ialah urusan pentadbiran negara, zakat ialah ibadah antara kita dengan Allah. Bayar cukai tidak menggugurkan kewajipan zakat.
2. Kenapa kerajaan tak guna cukai je untuk bantu orang miskin?
Cukai disalurkan untuk pelbagai urusan awam termasuk pembangunan, bukan semata-mata kebajikan. Zakat pula disalurkan khas kepada 8 golongan asnaf yang ditentukan dalam Al-Quran.
3. Kalau saya bayar zakat, boleh tolak cukai tak?
Ya, boleh. Bayaran zakat melalui Lembaga Zakat Selangor (LZS) atau amil bertauliah layak mendapat rebat cukai penuh (LHDN). Ia tak menggantikan cukai, tapi mengurangkan jumlah cukai perlu dibayar.
Kesimpulan
Zakat bukan sekadar kewajipan ekonomi tetapi ia rukun Islam yang menyucikan harta dan menambah keberkatan hidup.
Walaupun kita sudah bayar cukai, zakat tetap wajib kerana ia ibadah khusus antara kita dengan Allah.
Cukai menyara negara, tapi zakat menyara umat.
Jom Kira Zakat Dengan Mudah di eZakat.org
Nak kira pun tak susah. Kami pun boleh bantu jika anda perlu.
Gunakan panduan dan kalkulator rasmi di eZakat.org untuk semak jumlah sebenar, dan tunaikan zakat dengan yakin melalui Penolong Amil bertauliah LZS.
