Pelaburan kini bukan lagi perkara asing kerana ramai rakyat Malaysia melabur dalam unit trust (Public Mutual, PMB, AmanahRaya, Principal) atau dana ASNB (ASB, ASN) untuk gandakan simpanan. Tapi bila tiba bab zakat, ramai mula tertanya:
“Zakat pelaburan saya ni dikira sama ke dengan zakat saham atau simpanan biasa?”
Hakikatnya, dua-dua jenis pelaburan ini memang wajib zakat apabila cukup syaratnya tapi kaedah kiraan dan hukum ada sedikit perbezaan bergantung kepada struktur pelaburan dan pemilikan aset.
Menurut Lembaga Zakat Selangor (LZS), zakat wajib dikenakan ke atas pelaburan yang berbentuk saham atau unit amanah yang patuh syariah, apabila nilai pelaburan mencapai nisab dan haul.
“Zakat saham atau unit amanah ialah zakat yang dikenakan ke atas nilai semasa pelaburan setelah ditolak nilai kos asal (jika perlu), apabila cukup nisab dan haul.”
(Sumber: Zakat Selangor – Zakat Saham & Unit Amanah)
Fatwa Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor (2011) pula menetapkan:
“Syarikat pengurus dana seperti Public Mutual, PMB dan lain-lain perlu menunaikan zakat bagi pihak pelabur, sekiranya pelaburan itu diurus secara patuh syariah dan mempunyai milikan sempurna (milk al-tam).”
(Sumber: Mufti Selangor – Pembayaran Zakat oleh Syarikat Pengurus Dana Saham Amanah Unit Trust, 2011)
Perbezaan Antara Zakat Unit Trust & ASNB
Cara Kira Zakat Unit Trust
Bagi pelaburan unit trust (contohnya Public Mutual, PMB, AmanahRaya, Principal, dll.), zakat dikenakan atas nilai pelaburan bersih (NAV) pada hujung haul.
Formula asas:
Nilai Pelaburan Semasa × 2.5%
Contoh kiraan:
- Nilai unit trust semasa: RM50,000
- Jumlah unit masih aktif & milikan sempurna
- Tiada caj atau hutang pelaburan
Zakat = RM50,000 × 2.5% = RM1,250
Cara Kira Zakat ASNB (ASB, ASN)
ASNB (Amanah Saham Nasional Berhad) mempunyai kaedah sedikit berbeza kerana sebanyak 70% hingga 100% pelaburan dalam dana patuh syariah telah ditunaikan zakat oleh ASNB sendiri.
Namun, baki keuntungan peribadi (dividen + tambahan simpanan) tetap perlu dikira oleh individu.
Contoh kiraan:
- Jumlah pelaburan: RM30,000
- Dividen diterima tahun semasa: RM2,100
- Jumlah keseluruhan: RM32,100
- Nisab semasa (Julai–Dis 2025): RM35,449
Tidak cukup nisab → Tidak wajib zakat (namun digalakkan sedekah).
Jika melebihi nisab, zakat = Jumlah Pelaburan × 2.5%.
Bila Wajib Bayar Zakat Pelaburan
Zakat wajib bila:
1. Nilai pelaburan (termasuk dividen) cukup nisab — RM35,449 (Julai–Dis 2025).
2. Pelaburan telah dimiliki selama 1 tahun haul.
3. Dana pelaburan adalah patuh syariah dan milik sempurna.
Boleh bayar secara:
- Tahunan: ikut laporan pelaburan hujung tahun
- Bulanan: layari eZakat.org setiap bulan untuk lebih mudah & konsisten
Cara Bayar Zakat Pelaburan Unit Trust & ASB / ASNB
- Online di eZakat.org
- Pilih kategori Zakat Saham / Pelaburan
- Masukkan info peribadi untuk tujuan resit
- Pilih Tahun / Haul serta jumlah yang dikehendaki
- Lengkapkan bayaran melalui FPX / Online Banking
- Resit rasmi LZS akan dihantar dalam 7 hari bekerja
- Di Kaunter Zakat Terpilih Selangor
- Jumpa Penolong Amil bertauliah (lantikan rasmi LZS)
- Kaunter eZakat.org boleh ke SINI-MAPS
- Boleh semak jumlah sebenar wajib zakat
- Layak rebat cukai tahunan
Kelebihan Menunaikan Zakat Pelaburan
- Membersihkan keuntungan pelaburan daripada syubhah.
- Menjadikan pelaburan lebih berkat.
- Menyumbang kepada asnaf dan pelajar Islam di Selangor.
- Layak rebat cukai tahunan (LHDN).
“Bersegeralah kamu menunaikan zakat, kerana bala tidak dapat mendahului zakat.”
(Riwayat al-Baihaqi)
Soalan Lazim (FAQ)
1. Dana unit trust saya ada sijil patuh syariah, tapi tiada penyata zakat. Kena bayar sendiri ke?
Ya. Jika syarikat pengurus dana tidak menunaikan zakat bagi pihak pelabur, maka pelabur wajib kira dan bayar sendiri.
2. Kalau pelaburan saya rugi, masih kena zakat ke?
Zakat hanya dikenakan ke atas nilai bersih pelaburan yang masih ada dan cukup nisab selepas ditolak kerugian.
3. Dividen ASB sudah dizakatkan oleh ASNB, saya masih perlu bayar?
Untuk dana patuh syariah, sebahagian zakat telah ditunaikan oleh ASNB. Namun, jika anda ada pelaburan tambahan atau dividen belum dizakatkan, perlu kira dan bayar sendiri.
4. Boleh bayar zakat pelaburan secara online?
Ya. Gunakan portal rasmi eZakat.org supaya lebih cepat, resit rasmi dalam masa 7 hari dan layak rebat cukai penuh.
Kelebihan Menunaikan Zakat Pelaburan
- Membersihkan keuntungan pelaburan daripada syubhah.
- Menjadikan pelaburan lebih berkat.
- Menyumbang kepada asnaf dan pelajar Islam di Selangor.
- Layak rebat cukai tahunan (LHDN).
“Bersegeralah kamu menunaikan zakat, kerana bala tidak dapat mendahului zakat.”
(Riwayat al-Baihaqi)
Kesimpulan
Unit trust dan ASNB kedua-duanya wajib zakat bila cukup nisab & haul. Kadar zakat ialah 2.5% daripada nilai pelaburan bersih.
Pelaburan yang patuh syariah tak lengkap tanpa zakat kerana zakatlah yang membezakan antara harta yang sekadar berkembang, dengan harta yang benar-benar diberkati.
Mudah Kan Tunaikan Zakat Pelaburan Unit Trust & ASB
Mengira serta menunaikan zakat pelaburan unit trust dan ASB bukan sekadar angka kerana ia menggambarkan kesyukuran atas rezeki yang Allah kurniakan. Nak kira pun tak susah.
Gunakan panduan dan kalkulator rasmi di eZakat.org untuk semak jumlah sebenar, dan tunaikan zakat dengan yakin melalui Penolong Amil bertauliah LZS.
