Apa Itu Zakat Perniagaan dan Siapa Wajib Bayar?
“Saya dah berniaga bertahun-tahun, tapi belum pernah bayar zakat perniagaan. Wajib ke?”
Persoalan ini semakin banyak ditanya sejak ramai mula berniaga secara online dan sambilan.
Hakikatnya, zakat perniagaan adalah kewajipan sama seperti zakat pendapatan atau simpanan, dan menjadi tanda keberkatan rezeki dalam bisnes.
Dalam artikel ini, kita akan faham dengan jelas apa itu zakat perniagaan, siapa wajib bayar, cara kira, dan bagaimana nak tunaikannya dengan betul.
Menurut Lembaga Zakat Selangor (LZS):
“Zakat perniagaan ialah zakat yang dikenakan ke atas harta perniagaan sama ada secara individu, perkongsian, syarikat, koperasi atau institusi, apabila cukup syarat dan haul.”
(Rujuk: LZS – Zakat Perniagaan)
Maksud mudahnya:
Segala modal, untung, dan aset perniagaan yang berkembang apabila cukup setahun dan mencapai nisab (85g emas semasa) perlu dan wajib dizakatkan sebanyak 2.5%.
Hukum Zakat Perniagaan
Zakat perniagaan adalah wajib (fardu ain) bagi setiap Muslim yang memiliki atau menjalankan perniagaan, sama ada secara individu atau berkumpulan.
Allah SWT berfirman:
“Wahai orang-orang beriman, keluarkanlah sebahagian dari hasil usaha kamu yang baik-baik.”
(Surah Al-Baqarah: 267)
Fatwa Selangor menegaskan bahawa semua bentuk perniagaan termasuk GLC, syarikat korporat, dan usahawan kecil tertakluk kepada kewajipan zakat jika cukup syarat.
(Rujuk: Fatwa Zakat Perniagaan Ke Atas Syarikat Berkaitan Kerajaan – Mufti Selangor, 2015)
Siapa Wajib Bayar Zakat Perniagaan?
Zakat perniagaan tidak terhad pada syarikat besar. Semua jenis bisnes yang menghasilkan keuntungan, kecil atau besar, termasuk:
Selagi ada aktiviti jual beli atau keuntungan berkembang, zakat wajib ditunaikan.
Syarat Wajib Zakat Perniagaan
Apa Yang Termasuk Dalam Harta Perniagaan?
Zakat dikira atas nilai bersih perniagaan, bukan hanya duit tunai.
Komponen Yang Dikenakan Zakat:
- Tunai / Bank – baki akaun semasa & simpanan bisnes
- Stok Barang Niaga – nilai pasaran semasa
- Aset Cair – pelaburan mudah cair, akaun semasa pelanggan
- Akaun Belum Terima – hutang pelanggan yang boleh dijelaskan
- Keuntungan Bersih – hasil jualan selepas tolak kos operasi
Kaedah Kiraan Zakat Perniagaan
Formula Asas:
(Aset Semasa – Liabiliti Semasa) × 2.5%
Jadi, zakat wajib ditunaikan sebanyak RM1,500 bagi tahun tersebut.
Kaedah Kiraan Mengikut Jenis Perniagaan
Bila Waktu Terbaik Bayar Zakat Perniagaan?
Zakat perniagaan wajib dibayar setiap kali genap haul (1 tahun Hijri).
Namun, digalakkan bayar awal tahun kewangan untuk memudahkan audit & rebat cukai.
Contoh:
Tahun kewangan syarikat tamat 31 Disember → Zakat perniagaan dibayar Januari berikutnya.
Hukum Syarikat GLC dan Syarikat Bukan Islam
Fatwa Mufti Selangor (2015) memutuskan:
“Syarikat milik kerajaan (GLC) juga wajib membayar zakat ke atas keuntungan bersih yang dimiliki, jika saham atau pemilik utama syarikat tersebut adalah Muslim.”
(Rujuk: Fatwa Zakat Perniagaan GLC Negeri Selangor)
Bagi syarikat bukan Islam, mereka tidak wajib zakat, namun boleh menyumbang melalui tanggungjawab sosial (CSR) atau derma asnaf.
Cara Bayar Zakat Perniagaan di Selangor
- Bayar Melalui eZakat.org
- Platform rasmi Penolong Amil bertauliah Lembaga Zakat Selangor (LZS).
- Pilih jenis zakat: Perniagaan
- Masukkan jumlah harta bersih atau nilai audit akaun
- Lengkapkan bayaran melalui FPX / perbankan online.
- Dapat resit rasmi dalam 7 hari bekerja
- Bayar di Kaunter Zakat Terdekat
- Di eZakat.org, boleh lawati kami di SINI-MAPS atau lantikan amil yang lain.
- Bawa penyata kewangan / penyata tunai bisnes
- Amil akan bantu kira dengan formula sah zakat
- Layak rebat cukai penuh (LHDN)
Kelebihan Bayar Zakat Perniagaan
- Menyucikan keuntungan dan aset perniagaan.
- Menarik keberkatan dan kelangsungan rezeki.
- Melindungi perniagaan dari kesempitan ekonomi.
- Menjadi tanggungjawab sosial sebenar kepada masyarakat.
- Layak rebat cukai LHDN.
“Ambillah zakat dari sebahagian harta mereka, dengan zakat itu engkau membersihkan dan menyucikan mereka.”
(Surah At-Taubah: 103)
Soalan Lazim (FAQ)
1. Perniagaan belum berdaftar (tak ada SSM), wajib zakat ke?
Ya, wajib bila hasil perniagaan melebihi nisab. Zakat dikira berdasarkan modal & untung sebenar walaupun tiada lesen SSM.
2. Saya bisnes kecil online je, kena zakat juga ke?
Kalau untung bersih tahunan melebihi nisab (RM35,449) (2025), tetap wajib zakat.
3. Kalau syarikat rugi tahun ni?
Tak wajib zakat kerana tiada keuntungan bersih, tapi digalakkan bayar sebagai sedekah bisnes.
4. Macam mana nak kira kalau akaun campur peribadi & bisnes?
Pisahkan harta bisnes & peribadi untuk kiraan adil. Gunakan kalkulator zakat perniagaan di eZakat.org.
Kesimpulan
Zakat perniagaan bukan beban, tapi pelindung keberkatan.
Tak kira besar atau kecil, setiap bisnes yang berkembang dan untung wajib menyucikan hartanya dengan zakat.
Jadi, jangan ragu-ragu lagi. Zakat online seperti eZakat.org bukan saja sah di sisi hukum, tapi juga lebih mudah, cepat dan selamat.
Jom Kira Zakat Dengan Mudah di eZakat.org
Nak kira pun tak susah. Kami pun boleh bantu jika anda perlu.
Gunakan panduan dan kalkulator rasmi di eZakat.org untuk semak jumlah sebenar, dan tunaikan zakat dengan yakin melalui Penolong Amil bertauliah LZS.
