Pelaburan saham hari ini bukan lagi untuk golongan elit. Ramai rakyat Malaysia kini aktif melabur di Bursa Malaysia, ASNB, Public Mutual, dan platform global seperti MX Global atau Luno. Tapi bila untung mula masuk sama ada dividen atau capital gain (untung jual saham), muncul persoalan besar:
“Adakah semua keuntungan pelaburan saham ni wajib zakat?”
Jawapannya: Ya, jika pelaburan itu halal, cukup nisab, dan dimiliki dengan sempurna.
Zakat ini dikenali sebagai zakat saham, dan ia termasuk dalam kategori zakat harta al-mustafad (hasil usaha) yang berkembang melalui pelaburan.
Menurut Lembaga Zakat Selangor (LZS):
“Saham atau unit amanah patuh syariah wajib dizakatkan apabila mencapai nisab dan haul, dengan kadar zakat sebanyak 2.5% daripada nilai pelaburan bersih.”
(Sumber: Zakat Selangor – Zakat Saham)
Fatwa Negeri Selangor (2011) menjelaskan bahawa zakat saham wajib ditunaikan sama ada pelaburan dibuat:
- Secara individu (melalui akaun CDS / online broker), atau
- Secara kolektif (melalui syarikat pengurus dana patuh syariah).
Pelabur juga boleh memilih untuk mengira zakat atas nilai keseluruhan saham atau zakat hasil (dividen dan capital gain) sahaja — bergantung kepada niat pelaburan dan tempoh pegangan.
Zakat Ke Atas Dividen Saham
Dividen saham ialah agihan keuntungan syarikat kepada pemegang saham. Menurut panduan rasmi Bursa Malaysia Islamic Market:
“Dividen yang diterima daripada saham syarikat patuh syariah dianggap pendapatan yang halal dan wajib dizakatkan apabila cukup nisab.”
(Sumber: Bursa Malaysia – FAQ on Zakat on Shares)
Cara kira zakat dividen:
Jumlah Dividen Diterima × 2.5%
Contoh:
- Dividen saham Maybank Islamic Fund: RM4,200 setahun
- Zakat = RM4,200 × 2.5% = RM105.00
Jika jumlah dividen + simpanan lain melebihi nisab semasa (RM35,449 untuk Julai–Dis 2025), maka zakat wajib dibayar.
Zakat Ke Atas Dividen Saham
Dividen saham ialah agihan keuntungan syarikat kepada pemegang saham. Menurut panduan rasmi Bursa Malaysia Islamic Market:
“Dividen yang diterima daripada saham syarikat patuh syariah dianggap pendapatan yang halal dan wajib dizakatkan apabila cukup nisab.”
(Sumber: Bursa Malaysia – FAQ on Zakat on Shares)
Cara kira zakat dividen:
Jumlah Dividen Diterima × 2.5%
Contoh:
- Dividen saham Maybank Islamic Fund: RM4,200 setahun
- Zakat = RM4,200 × 2.5% = RM105.00
Jika jumlah dividen + simpanan lain melebihi nisab semasa (RM35,449 untuk Julai–Dis 2025), maka zakat wajib dibayar.
Zakat Ke Atas Capital Gain (Untung Jual Saham)
Capital gain ialah keuntungan apabila pelabur menjual saham pada harga lebih tinggi daripada harga belian.
Menurut Kertas Hukum Zakat Saham (LZS, 2011):
“Keuntungan jual beli saham (capital gain) termasuk dalam kategori hasil usaha dan wajib dizakatkan apabila dimiliki dengan sempurna.”
💡 Cara kira zakat capital gain:
(Harga Jual – Harga Beli) × 2.5%
Contoh:
- Beli saham Petronas Gas pada RM15,000
- Jual selepas 1 tahun pada RM20,000
- Untung: RM5,000
- Zakat = RM5,000 × 2.5% = RM125.00
Zakat Saham Bursa Malaysia vs Saham Global
Nota:
Pelabur luar negara wajib pastikan saham/ETF yang dipegang patuh syariah (Islamic-compliant), perkara ini boleh rujuk senarai AAOIFI atau Dow Jones Islamic Index.
Cara Kira Zakat Pelaburan Saham – Langkah Demi Langkah
Langkah 1: Tentukan nilai pasaran semua saham dimiliki (tempatan & luar negara).
Langkah 2: Tambahkan nilai dividen dan capital gain tahun semasa.
Langkah 3: Tolak hutang pelaburan (margin / financing).
Langkah 4: Jika baki ≥ nisab (RM35,449), bayar 2.5%.
Formula ringkas:
(Nilai Saham + Dividen + Untung Jual – Hutang Pelaburan) × 2.5%
Dalil & Hikmah
“Dan pada harta-harta mereka ada hak untuk orang miskin yang meminta dan orang miskin yang tidak meminta.”
(Surah Adz-Dzariyat: 19)
Pelaburan yang menghasilkan keuntungan ialah nikmat Allah SWT dan zakat menjadikan keuntungan itu lebih bermakna kerana ia kembali membantu masyarakat yang memerlukan.
Cara Bayar Zakat Pelaburan Saham
- Online di eZakat.org
- Pilih kategori Zakat Saham / Pelaburan
- Masukkan info peribadi untuk tujuan resit
- Pilih Tahun / Haul serta jumlah yang dikehendaki
- Lengkapkan bayaran melalui FPX / Online Banking
- Resit rasmi LZS akan dihantar dalam 7 hari bekerja
- Di Kaunter Zakat Terpilih Selangor
- Jumpa Penolong Amil bertauliah (lantikan rasmi LZS)
- Kaunter eZakat.org boleh ke SINI-MAPS
- Boleh semak jumlah sebenar wajib zakat
- Layak rebat cukai tahunan
Soalan Lazim (FAQ)
1. Dividen saya dah ditolak zakat oleh syarikat, kena bayar lagi ke?
Kalau syarikat pelaburan dah tunaikan zakat bagi pihak pelabur (contohnya dana patuh syariah tertentu), tak perlu ulang bayar. Tapi kalau belum, wajib kira dan bayar sendiri.
2. Kalau saham saya rugi tapi ada dividen, masih kena zakat ke?
Ya, sebab dividen tetap dikira hasil usaha dan milik sempurna walaupun nilai modal turun.
3. Saya simpan saham luar negara (US stock), macam mana nak kira zakat?
Nilai saham ditukar ke Ringgit Malaysia ikut kadar tukaran semasa, kemudian dikira 2.5% jika cukup nisab.
4. Boleh bayar zakat saham secara online?
Ya. Gunakan portal rasmi eZakat.org supaya lebih cepat, resit rasmi dalam masa 7 hari dan layak rebat cukai penuh.
Kelebihan Menunaikan Zakat Pelaburan
- Membersihkan keuntungan pelaburan daripada syubhah.
- Menjadikan pelaburan lebih berkat.
- Menyumbang kepada asnaf dan pelajar Islam di Selangor.
- Layak rebat cukai tahunan (LHDN).
“Bersegeralah kamu menunaikan zakat, kerana bala tidak dapat mendahului zakat.”
(Riwayat al-Baihaqi)
Kesimpulan
Zakat saham wajib ke atas dividen dan capital gain apabila pelaburan halal, cukup nisab dan haul. Kadar zakatnya ialah 2.5% daripada nilai pelaburan bersih. Pelaburan yang menguntungkan bukan hanya menambah angka dalam akaun, tapi juga pahala di sisi Allah SWT bila disucikan melalui zakat.
Mudah Kan Tunaikan Zakat Pelaburan Saham
Mengira serta menunaikan zakat pelaburan saham Bursa Malaysia dan global bukan sekadar angka kerana ia menggambarkan kesyukuran atas rezeki yang Allah kurniakan. Nak kira pun tak susah.
Gunakan panduan dan kalkulator rasmi di eZakat.org untuk semak jumlah sebenar, dan tunaikan zakat dengan yakin melalui Penolong Amil bertauliah LZS.
